Tijdens een nagesprek na het stellen van een diagnose dementie zit de patiente met haar zeer betrokken familie tegenover mij. Haar lichaamstaal was voorkomen duidelijk: ‘de diagnose viel haar zwaar!’ In een nagesprek beantwoord ik vragen met name van echtgenoot en zoon, over het diagnosetraject, de vorm van dementie en alles wat verder nog naar voren komt. We denken ook even na wat dit voor consequentie heeft voor de thuissituatie en inventariseren waar nu hulp bij nodig gaat zijn.
Mevrouw hoort dit zelf allemaal aan en reageert hier verder niet op. Er is geen oogcontact, mevrouw kijkt een beetje somber voor zich uit. Ik bespeur geen verandering in emotie naar mate de onderwerpen best een zwaardere lading krijgen.
Ik vraag mevrouw zelf eens wat zij er nu van vindt, nu het gesprek meer over haar lijkt te gaan dan met haar. Mevrouw kijkt opzij naar haar man, slaakt een zucht ‘Tja…’ en laat haar man verder het woord voeren. Haar probeert zo goed en kwaad als dat gaat, maar zeer liefdevol, haar mening te verwoorden.
Een diagnose dementie is een nare diagnose, maar het is niet het einde van de wereld. Mensen kunnen absoluut nog genieten van het leven. In de zoektocht naar een aanknopingspunt hiervoor in dit gesprek, komen we op hobby’s en vakanties.
Op het moment dat er mooi vakantieherinneringen worden opgehaald en mevrouw in de gesprek betrokken wordt, zie ik een omslag in het gesprek. Eigenlijk een omslag in mevrouw haar lichaamstaal. Ze lijkt uit haar sombere bubbel te breken! Er ontstaan sterretjes in haar ogen, een mooi glimlach op het gezicht. Ineens is ze echt onderdeel van het gesprek. Ze verteld zelf wat haar mooiste vakantie was en waarom. En ze geeft aan zo te genieten van de grote hoeveelheid foto’s van al deze vakanties.
Ik vertel aan de echtgenoot van mevrouw wat ik zie gebeuren. In het begin van het gesprek zag ik een verdrietige oogende en zeer in zichzelf gekeerde dame. Door een onderwerp als vakantie en vakantiefoto’s aan te snijden kun je een mooi gesprek voeren en een waardevol moment samen creëren. En eigenlijk mevrouw helpen om even uit die sombere bubbel te komen. Op het moment dat ik dit aan haar echtgenoot vertel heb ik oogcontact met mevrouw en krijg hierbij een bevestigend knikje.
Meneer vertelt mij dat hij al enige tijd standaard in de ‘regelmodus’ zit en er eigenlijk geen ruimte was voor leuke dingen. ‘Misschien moet ik hier gewoon meer tijd voor maken nu het nog kan!’ Mooi verwoord! Misschien door het momentje in de spreekkamer te creëren, gaf dit meneer inzicht in de mogelijkheden.
Ik wens jullie vooral heel veel kijk- en herinnerplezier. En veel mooi momenten samen!
Foto: www.CEWE.nl
