Door Veronique Janssen
In Achter het boek interview ik een schrijver over zijn of haar boek aan de hand van vijf korte vragen. Het interview is bedoeld als verdieping op de recensie van een boek. Deze Achter het boek staat in het teken van Pareltjes van de Geriatrische Trauma Unit van Mirjam Foekema.
Hoe kwam je op het idee om deze verhalenbundel te schrijven? Wat inspireerde je?
Al jaren was ik op zoek naar hoe ik mijn nieuwe, vaak nog jonge collega’s, duidelijk kon maken hoe mooi ons vak is. Met mijn directe collega’s kan ik de verhalen mondeling delen, maar daarin bereik ik steeds de andere groep en niet de potentiële nieuwe collega’s, die voor de ouderenzorg/geriatrie gaan kiezen. Vloggen, wat een bijzonder mooi beeld zou geven, is hierbij geen optie omdat de mooiste verhalen ontstaan in het momentum van zorgverlening als actie-reactie tussen mij en de bewoner/patiënt. Het is geen script wat je doorloopt.
Door deze persoonlijke verhalen op te schrijven en te bundelen tot een verhalenbundel zijn ze beschikbaar voor iedereen die interesse heeft in de (ouderen)zorg. Daarmee bereik ik ook mensen buiten de zorgverlening; denk hierbij aan een familielid of andere betrokkenen.
Al vanaf mijn 18e ben ik gefascineerd en geïnspireerd door de groep kwetsbare ouderen; zowel in een verpleeghuis als in een ziekenhuis.
Ze hebben veel levenservaring, waardoor ze prachtige verhalen hebben en boeiend kunnen vertellen over de positieve en negatieve dingen in hun leven. Dingen die ze door de jaren heen meegemaakt en geleerd hebben, strategieën die zij in de loop van hun leven ontwikkeld hebben om met dingen om te (kunnen) gaan. Ze kunnen vertellen wat hen nu bezighoudt en wat voor hen belangrijk is. Kortom, mensen met een schat aan levenservaring, kennis en strategieën. Iets waar niet alleen ik, maar menigeen nog wat van kan leren.
Lijkt de hoofdpersoon uit ‘Pareltjes van de Geriatrische Trauma Unit’ op jou? Waarom wel of waarom niet?
Alle verhalen zijn ontstaan door situaties die zich voordoen in de zorgrelatie, een relatie die ik zelf aan ga met mijn patiënten. Daardoor ben ik een van de hoofdpersonen. En ja, in het boek ben ik absoluut helemaal mijzelf! Als het goed is proef je uit mijn boek mijn persoonlijke visie op zorg verlenen aan deze kwetsbare doelgroep. Op basis van diep respect probeer ik, door gebruik te maken van passende humor en persoonlijke aandacht, aan te sluiten op de denk- en belevingswereld van deze patiënten om zo mijn zorgverlening invulling te geven.
Wat vond je leuk aan het schrijven van de verhalen in deze bundel? En wat niet?
Wat vond ik leuk? De verhalen opschrijven is eigenlijk een stukje nagenieten en het herbeleven van de sfeer van zo’n gesprekje. Maar ook het ontdekken en het waarderen van wat er daadwerkelijk gebeurt. Denk dan aan het investeren in écht contact maken, wat leidt naar openstelling van een patiënt. Hierdoor volgt dan vaak een diepgaand gesprek (waarvan ik soms slechts een deel op papier zet), zodat je als zorgprofessional meegenomen wordt in de denk- en belevingswereld van deze specifieke oudere.
De officiële zijde, namelijk het schriftelijk toestemming vragen, vind ik echt een mindere kant. Ik weet dat het noodzakelijk, maar diep van binnen heerst er altijd de angst dat dit dan de mooie ervaring nadelig zal beïnvloeden. Het is echter een onterechte weerstand gebleken.
Kun je iets meer vertellen over het schrijfproces van dit boek?
Het schrijfproces is eigenlijk voor mij net zo mooi als het eindresultaat!
De verhalen ontstaan in eerste instantie door het intensief contact maken met de patiënten. Oprecht aandacht geven aan een kwetsbare oudere patiënt. Door het, door mij vaak luchtig en positief beschreven verhaal, weer te delen met deze patiënt en toestemming te vragen om het te mogen gebruiken, ontstaan er weer nieuwe mooie momenten waarbij vaak eigen dromen en wensen tevoorschijn komen. Eigenlijk een kettingreactie met wederom mooie verhalen. Verhalen die voor patiënten de kern van het leven weergeven.
Ik vind het geweldig om te zien dat mijn schrijfproces deze wending geeft aan het persoonlijke contact tussen mij en de patiënt.
Wat wil je de lezers nog meegeven over dit boek?
De ouderenzorg/geriatrie heeft een saai en stoffig imago en is daarmee niet zo aantrekkelijk voor jonge potentiële collega’s. Maar zoals je zult merken tijdens het lezen van dit boek is het werken in de ouderenzorg/geriatrie verre van saai en stoffig.
Bedankt Mirjam Foekema voor de uitgebreide antwoorden.
Mooi interview!